Przedstawiamy krótkie biografie trzech oficerów związanych z podbocheńskimi Damienicami, którzy zginęli w kwietniu 1940 r. zamordowani przez NKWD w Katyniu, Charkowie, Bykowni. Wszyscy  zostali upamiętnieni na tablicy katyńskiej w Damienicach, odsłoniętej 28.09.2013 r.

JÓZEF PAŁKOWSKI

Urodził się 27 IX 1892 roku w Damienicach jako syn Antoniego i Katarzyny z Szewczyków.

Po ukończeniu szkoły ludowej w Damienicach, kontynuował naukę w szkole powszechnej w Bochni. Następnie od 1905 uczył się w Gimnazjum w Bochni, z którego wystąpił po 6 klasie i podjął naukę w Szkole Leśnej w Bolechowie, zdobywając zawód leśnika.

W Bolechowie wstąpił do Związku Strzeleckiego, gdzie przeszedł podstawowe przeszkolenie wojskowe, a następnie ukończył szkołę podoficerską. Po zarządzeniu mobilizacji członków Związku Strzeleckiego przybył 6 VIII 1914 roku do Krakowa i został wcielony do formującej się 10 kompanii strzeleckiej, która następnie weszła w skład III batalionu 2 pułku piechoty Legionów. Od połowy października 1914 roku przebywał z pułkiem na froncie karpackim, biorąc udział w zaciętych walkach II Brygady Legionów. W listopadzie 1914 roku znalazł się z pułkiem na Węgrzech i uczestniczył w bojach pod Ókermózo, na północ od Huszt. Po przerzuceniu 2 pułku na Bukowinę został 30 I 1915 roku przeniesiony do 3 pułku piechoty Legionów i otrzymał przydział do kompanii karabinów maszynowych. Walcząc na froncie bukowińsko-besarabskim, gdzie został ranny 13 V 1915 roku pod Czerniowcami i dostał się do niewoli rosyjskiej, w której przebywał do 30 IV 1918 roku. Po powrocie z niewoli został internowany przez Austriaków i przebywał najpierw na Węgrzech, a następnie w Krakowie. Zwolniony z internowania 25 VII 1918 roku powrócił do rodzinnego domu w Damienicach.

W listopadzie 1918 roku wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego. W marcu 1919 roku ukończył kurs oficerów gospodarczych i został mianowany podchorążym. Po kursie został przydzielony do Wojskowej Składnicy Gospodarczej w Warszawie, a potem do Wojskowego Okręgowego Zakładu Gospodarczego Warszawa - Powiśle, gdzie w listopadzie 1919 awansował na podporucznika.

Po wojnie zweryfikowany został jako porucznik piechoty ze starszeństwem z 1 VI 1919 i przydzielony w rezerwie do 37 pułku piechoty. W 1927 został przeniesiony w rezerwie do Korpus Oficerów Intendentury i przydzielony do dyspozycji szefa Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Po zwolnieniu z wojska podjął pracę jako leśnik i pracował jako gajowy, a od 1923 jako leśniczy w Nadleśnictwie Zrębice koło Częstochowy. W 1934 roku przeniósł się do Warszawy i pracował jako urzędnik w Zarządzie Miasta Stołecznego Warszawy.

Zmobilizowany w ostatnich dniach sierpnia 1939 został przydzielony do oddziału intendentury mobilizowanego w Składnicy Materiału Intendenckiego Warszawa. W trakcie kampanii wrześniowej wycofał się na tereny wschodnie Rzeczypospolitej, gdzie w nie znanych dotąd okolicznościach dostał się do  niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku co najmniej do 14 IV 1940 roku. Z kozielskiego obozu został wywieziony do Lasu Katyńskiego i tam zamordowany.

W 1923 roku poślubił Ireną Gorczyczkiewicz (zmarła 4 XI 1939),  z którą miał synów: Zbigniewa - urodzonego w 1924 roku, który zmarł jako kilkumiesięczne dziecko, Lechosława - urodzonego w 1926 roku, żołnierza Powstania Warszawskiego, zmarłego w 1994 i  Janusza - urodzonego w 1929, który zmarł po 2005 roku.

 

 LESZEK ZYGMUNT WOJAS

Urodził się 3 IV 1914 w Damienicach jako syn Jana, dyrektora Szkoły Ludowej  w Damienicach i Heleny z Wroniewiczów, nauczycielki,  a następnie dyrektora Szkoły Powszechnej  w Damienicach.

Uczył się w  szkole powszechnej w Damienicach. W 1924 roku przeniósł się z rodzicami do Przemyśla, gdzie ojciec jego w 1919 roku otrzymał posadę nauczyciela przy Szkole Handlowej w Przemyślu, a od 1924 roku został nauczycielem w Szkole im. Jana Kantego w Przemyślu.

W Przemyślu kontynuował naukę w szkole powszechnej, a następnie uczył się w II Gimnazjum im. prof. Kazimierza Morawskiego, gdzie  w maju 1932 otrzymał świadectwo dojrzałości. Jednocześnie uczył się gry na skrzypcach w Instytucie Muzycznym im. F. Chopina.

Po zdaniu matury został przyjęty jako elew do Szkoły Podchorążych Sanitarnych przy Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie oraz na Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego. 3 marca 1939 uzyskał dyplom lekarza i został mianowany podporucznikiem służby zdrowia ze starszeństwem od 23 marca 1939 roku. Po promocji przydzielony został na staż do Szpitala Szkolnego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego.

W ostatnich dniach sierpnia 1939 roku wezwany z urlopu, wyjechał do miejsca przydziału mobilizacyjnego do Grodna. Walczył w jednej z formacji sanitarnych i uciekając przed Niemcami dostał się 26 IX 1939 między Lwowem i Przemyślem do niewoli sowieckiej. Przewieziony do obozu w Starobielsku, skąd nadesłał list do rodziny. W kwietniu 1940 został zamordowany w Charkowie.

Był zaręczony z Irenę Schulz-Daube, lecz rodziny nie zdążył założyć. Miał trzy nie żyjące już siostry: Janinę Marię, - urodzoną  13 VIII 1912, nauczycielkę w Warszawie, Danutę - urodzoną 4 IX 1916 ( za mężem: Maszerkowską), nauczycielka w Łodzi; Wacławę -  urodzona  9 X 1920 (za mężem Muchro), po wojnie mieszkającą w Nowym Jorku.

 

TADEUSZ BŁOŃSKI

Urodził się 30 V 1905 r. w Leżajsku jako syn Stanisława, leśnika  i Marii z Urbańskich. Po wybuchu I wojny światowej uciekł z rodzicami jesienią 1914 roku przed wojskami rosyjskim na ziemię bocheńską, gdzie jego rodzina zamieszkała w Stanisławicach.

Do szkoły powszechnej chodził w Leżajsku i Bochni. Od 1916 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni, gdzie w 1925 uzyskał maturę. Od 1925 studiował na wydziale rolniczo-leśnym Uniwersytetu Jagiellońskiego, a po ukończeniu studiów od 1930 odbywał praktykę leśną w Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu.

Powołany do służby wojskowej, ukończył kurs w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 7a w Jarocinie (21 VIII 1931–30 VI 1932), po czym w stopniu plutonowego podchorążego został przydzielony do 62 pułku piechoty. Po odbyciu ćwiczeń został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 I 1935 i przydzielony ewidencyjnie do 16 pułku piechoty.

Od 1933 r.  pracował jako leśnik w Nadleśnictwie Damienice.

Zmobilizowany 31 VIII 1939 do Tarnowa, został przydzielony do 155 pułku piechoty,  w którym walczył w kampanii wrześniowej. Po zakończeniu walk próbował przedostać sie do Francji. Aresztowany w październiku 1939 w rejonie Doliny, więziony w Drohobyczu, skąd wywieziony w kwietniu 1940 i zamordowany w Bykowni pod Kijowem.

Rodziny nie założył.

Opracował R. Rybka